GE­LE­CEĞİN İLKEL TOP­LU­MU

Ede­bi­yat, araş­tır­ma ve fel­se­fe, ki­şi­nin ken­di­ni, dün­ya­sı­nı ve kendi kül­tü­rü­nü sü­rek­li sı­nav­dan ge­çir­me­si­dir. 

Daha önce bir kö­şem­de be­lirt­ti­ğim gibi, in­sa­nın umudu, dün­ya­dan ay­rı­lır­ken, gel­di­ğin­de bul­du­ğu fi­kir­ler­den fark­lı bir şey­ler bı­ra­ka­bil­mek­tir.

Kül­tü­rel kir­li­li­ğe karşı ko­ya­cak ara­cı­mız yok. Kül­tü­rel ve fel­se­fi açı­dan yor­gu­nuz, kendi geç­mi­şi­mi­zi, şim­di­ki za­ma­nın ya­şa­yan de­ğer­le­ri­ne dö­nüş­tü­re­mi­yo­ruz. Kül­tü­rel an­ti­kor­la­rı­mız bir tür ba­ğı­şık­lık nok­san­lı­ğı edin­di, vi­rü­se karşı ko­ya­mı­yor. Bu ba­ğı­şık­lık nok­san­lı­ğı­nın adı ‘ka­yıt­sız­lık’.. Mar­cel Duc­hamp çok ön­ce­den işa­ret et­ti­ği şey, mo­dern­li­ğin son yüzü “ka­yıt­sız­lık öz­gür­lü­ğü” ola­cak de­miş­tir.

Neyse ki eği­tim­de, ku­şak­lar bo­yun­ca eği­til­miş in­san­la­rın or­ta­ya çık­ma­sı so­nu­cu, bi­rey­den yana olan ha­re­ket­ler­de ken­di­ni gös­ter­miş­tir. Bu mü­ca­de­le­ye ye­tecek kadar eği­tim­li insan var. Bu so­ru­nu çö­ze­bi­lecek, kendi ken­di­ne ça­lı­şan bir ter­mos­tat var. Bir suç­lu­luk ya da şok duy­gu­su his­se­de­bil­mek için, bes­bel­li özgür dü­şün­ce­yi ve ana­liz ye­te­nek­le­ri­ni des­tek­le­yen bir ge­lecek ge­rek­li. Ken­di­ni sa­vu­nan bir halk, bir mil­let fikri ge­rek­li. Böyle olun­ca, in­san­lar sal­dır­gan ya da özür di­le­yen ha­va­da ol­maz­lar.

He­pi­miz ev­ren­sel bir uy­gar­lı­ğın için­de ya­şı­yo­ruz. Ve ne olur­sa olsun, benim kay­gım, bu çiz­gi­nin bir ye­rin­de çok de­ğer­li bir şeye, birey kav­ra­mı­na karşı düş­man­lı­ğa dö­nüş­me­si­dir.

Bir sen­tez kül­tür­den bah­se­den in­san­lar; hep ye­nil­gi­ye uğ­ra­mış in­san­lar­dır. Sen­tez belki kül­tü­rel ola­rak doğru ola­bi­lir. Ama benim bakış açım­dan ba­kın­ca, ta­rih­te­ki yoğun bas­kı­la­ra cevap da ola­bi­lir. Ve bu bazen çok fazla uza­tı­lır, saç­ma­lık sı­nır­la­rı­na var­dı­rı­lır…

Bizim Ül­ke­miz in­san­la­rı, bu top­rak­lar­da yüz­yıl­la­rın an­la­mı­nı bi­rik­tir­miş, ger­çek­lik il­ke­le­ri­ni ge­liş­tir­miş bir “ata­lar di­ya­rı” top­rak­la­rı­dır. Ve bizim kök­le­ri­miz geç­mi­şe uza­nan derin bir ağır­lı­ğa sa­hip­tir. Biz geç­mi­şi ol­ma­yan bir ülke de­ği­liz ya da hayal ürünü, kök­le­ri­ni ge­le­cek­te ara­yan sem­bo­lik bir diyar de­ği­liz…

İşte tam da bu yüz­den iyi ve cesur in­san­lar, kö­tü­lü­le­re yenik düş­me­me­li, sa­yı­la­rı her ne kadar art­mış olsa da… Bu dün­ya­nın ha­ki­mi olan­lar, inanç­lı ve iş­le­ri­ni ya­rar­lı ça­lış­ma­lar­da kul­la­nan­lar­dır.

Sevgiyle...